It’s the end of the world of as we know it τραγουδούσαν οι R.E.M. το μακρινό 1987. Ο ίδιος ο Michael Stripe σε μια συνέντευξή του επισημαίνει ότι το σημαντικό σε αυτόν τον στίχο δεν είναι η φράση που μιλάει για τέλος του κόσμου, αλλά εκείνη που συνεχίζει μετά, όπως τον ξέρουμε. Αν κι έχουν περάσει 33 χρόνια από τότε, αυτός ο στίχος εξακολουθεί να είναι επίκαιρος. Παρόλο που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το πόσο και το αν τελικά οι κοινωνίες αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου, μοιάζει σχεδόν βέβαιο ότι το 2020 ούτε η οθόνη, ούτε το σεξ ούτε η εφηβεία είναι όπως τα γνωρίζαμε ακόμα και λίγα χρόνια πριν.

Η έννοια της σεξουαλικότητας και των επιλογών της είναι ένα σύνθετο θέμα με πολλές παραμέτρους. Αυτό που θα θέλαμε ωστόσο να τονίσουμε ως προς τη σημασίας της είναι ότι δεν περιορίζεται σε αυτό που ονομάζουμε σεξουαλική δραστηριότητα. Ο Φρόυντ και η ψυχανάλυση μας έμαθαν ότι η σεξουαλικότητα, πέρα από το σεξ, είναι αυτή η ενέργεια που χαρακτηρίζει τον ζωντανό άνθρωπο στην κυριολεξία. Τάσσεται από την πλευρά των ενορμήσεων της ζωής οι οποίες, σε αντίθεση με τις ενορμήσεις του θανάτου, είναι εκείνες που θέτουν σε κίνηση τη ζωή και την κάνουν στη συνέχεια να γυρίζει.

Το μόνο άσχημο με τη σημερινή νεολαία

είναι ότι δεν ανήκουμε πλέον σ’ αυτήν. Σαλβαντόρ Νταλί

Η εφηβεία είναι η περίοδος εκείνη όπου το κάθε άτομο καλείται να υιοθετήσει μια στάση απέναντι στο σεξ και να κάνει επιλογές που σε μεγάλο βαθμό θα είναι και οριστικές. Οι γονείς ήταν ανέκαθεν αμήχανοι με το ζήτημα αυτό.Η ήδη δεδομένη αμηχανία τους σχετικά με τη σεξουαλικότητα των παιδιών τους έρχεται να ενισχυθεί από το ότι αυτή η αφύπνιση διαμεσολαβείται πλέον δια μέσου της τεχνολογίας των οθονών. Το γεγονός αυτό αφενός τους αφαιρεί ένα μεγάλο μερίδιο ελέγχου σχετικά με τη διαχείριση του σεξ, αφετέρου τους βγάζει συχνά από την -έτσι κι αλλιώς- δύσκολη θέση να εξηγήσουν τα ανεξήγητα. Βέβαια σύντομα διαπιστώνουν ότι δε θα την γλιτώσουν και τόσο εύκολα!

Οι σημερινοί έφηβοι ανήκουν στη λεγόμενη γενιά Ζ (generation Z) ή αλλιώς iGen.

Πρόκειται για την πρώτη γενιά παιδιών που γεννήθηκαν χωρίς να έχουν προ-ιντερνετική ζωή. Πρόκειται για παιδιά που γεννήθηκαν μέσα στον κόσμο των tablets και των smartphones και γι’ αυτό είναι αδύνατο να έχουν μια αναπαράσταση του κόσμου χωρίς την παρουσία αυτών. Αυτή η επικράτηση της οθόνης μεταξύ των εφήβων είχε επίπτωση σε κάθε πτυχή της ζωής τους, επομένως και στη βίωση της σεξουαλικότητάς τους.

Οι γονείς των σημερινών εφήβων ανησυχούν ότι εφόσον η πρόσβαση σε ηλεκτρονικό πορνογραφικό υλικό ( μαλακό ή σκληρό) είναι πρακτικά ανεξέλεγκτη, τα παιδιά τους θα μπουν στο σεξουαλικό στίβο πολύ νωρίτερα από το αναμενόμενο. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Οι έφηβοι igeners κάνουν όντως σεξ νωρίτερα και περισσότερο από ό,τι οι millennials ομόλογοί τους; Οι ερευνητικές βάσεις δεδομένων της Αμερικής παρέχουν εντυπωσιακά και μη αναμενόμενα στοιχεία. Διαχρονικές έρευνες έρχονται να διαψεύσουν ότι η σεξουαλική αφύπνιση συμβαίνει νωρίτερα εξ αιτίας της κυρίαρχης διαδικτυακής σεξουαλικής κουλτούρας. Όχι μόνο σχεδόν οι μισοί τελειόφοιτοι λυκείου θα βγουν ραντεβού, σε σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές Υ και Χ, αλλά το ποσοστό που έκανε σεξ το 2015 είναι μειωμένο κατά 15% σε σύγκριση με το 1991. Μάλιστα το 2015 οι εφηβικές εγκυμοσύνες έφτασαν στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών.

Πολλά μπορεί κανείς να σκεφτεί για να ερμηνεύσει τα παραπάνω αποτελέσματα. Το γεγονός ότι οι έφηβοι περνούν τον περισσότερο χρόνο τους επικοινωνώντας ηλεκτρονικά έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες ευκαιρίες για πραγματικές σεξουαλικές επαφές. Αυτό δε σημαίνει ότι δε θα ανταλλάζουν ερωτικά μηνύματα ή γυμνές φωτογραφίες, όμως κανείς δεν έμεινε έγκυος με αυτόν τον τρόπο. Επίσης, για πολλούς, η πρώιμη επαφή με την ωμότητα πορνογραφικού υλικού μπορεί να λειτουργεί αποτρεπτικά στο να σχετιστούν δια ζώσης. Μπορεί να φοβίζει ή να θέτει πολύ δύσκολα στάνταρ. Ταυτόχρονα όμως, για αρκετούς η ικανοποίηση μέσω της πορνογραφίας μπορεί να είναι αρκετή είτε λόγω συγκυριών είτε λόγω βαθύτερων δυσκολιών συσχέτισης με το άλλο φύλο (ή το ίδιο).

Αντισύλληψη, απόρριψη, απόδοση, μεταδιδόμενα νοσήματα.

Οι σεξουαλικές σχέσεις ποτέ δεν ήταν εύκολες και πάντα έπρεπε κανείς να έχει σκεφτεί πολλούς παράγοντες αν δεν ήθελε εξ αιτίας τους να μπλέξει πραγματικά σε περιπέτειες. H λογική της οθόνης ενδεχομένως έχει κάνει τα πράγματα πιο εύκολα για τους εφήβους σε ό, τι αφορά το σεξ. Σίγουρα γνωρίζουν περισσότερα γύρω από αυτό σε σχέση με τους Χ και Υ, παρόλα αυτά τα ρίσκα που παίρνουν για να το κάνουν πράξη είναι σαφώς λιγότερα.

Δεν μπορούμε να πούμε με καμιά βεβαιότητα ποια γενιά τα κατάφερε καλύτερα στο να μάθει στους εφήβους της για το σεξ. Η σεξουαλικότητα στον άνθρωπο είναι ένα από τα πιο μυστήρια -ίσως το πιο μυστήριο- χαρακτηριστικό του. Όλα τα ζώα γνωρίζουν πολύ καλά τι πρέπει να κάνουν, όταν ωριμάσουν σεξουαλικά. Ο άνθρωπος, από την άλλη, δεν έχει απολύτως κανένα εγχειρίδιο χρήσης, δεν είναι πουθενά γραμμένο στο DNA του πώς να αποπλανήσει τον ερωτικό παρτενέρ και γι΄αυτό πρέπει να το ανακαλύψει ο καθένας για τον εαυτό του πληρώνοντας με το τίμημα των επιλογών του.

Ακριβώς λοιπόν επειδή η σεξουαλικότητα στον άνθρωπο διαμεσολαβείται από τη γλώσσα κι όχι από κάποιον ενστικτικό «χορό», αυτή (η σεξουαλικότητα) θα είναι πάντα ένα ξένο σώμα που θα πρέπει να βρει τον τρόπο να τα βγάλει πέρα μαζί της, σε όποιο μέρος της γης κι αν βρίσκεται, ό,τι μέσον κι αν διαθέτει, σε όποια γενιά κι αν ανήκει.